Quy định giao dịch của HSX – HOSE: Sở Giao Dịch Chứng Khoán Thành Phố Hồ Chí Minh
Bài viết này tóm lược
đơn giản, dễ hiểu về Quy định giao dịch của Sàn Chứng Khoán Thành Phố
Hồ Chí Minh. Thanh Tùng mong tất cả quý nhà đầu tư sẽ hiểu hơn về những Quy
định giao dịch chứng khoán và áp dụng thuần thục để thành công trong quá
trình đầu tư. Nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại, hãy
liên lạc ngay với Tùng qua số điện thoại / Zalo: 098 193 8998,
Tùng sẽ nhiệt tình giải đáp nhé.
Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ ETF, chứng quyền có đảm bảo:
Đối với Trái phiếu:
II.
Phương thức khớp lệnh
1. Các
loại lệnh giao dịch:
a.
Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (ATO):
·
Là
lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá mở cửa. Lệnh
ATO được ưu tiên trước lệnh giới hạn trong khi so khớp lệnh.
·
Đợt
khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa sẽ không xác định được giá khớp lệnh
nếu chỉ có lệnh ATO trên sổ lệnh.
·
Lệnh
sẽ tự động tự hủy bỏ sau khi hết phiên nếu lệnh không được thực hiện hoặc không
được thực hiện hết.
b. Lệnh giới hạn (LO)
· Là lệnh mua hoặc lệnh bán chứng
khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn. Lệnh có hiệu lực kể từ khi được
nhập vào hệ thống giao dịch cho đến hết ngày giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị
hủy bỏ.
c.
Lệnh thị trường (MP)
Lệnh mua tại mức giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường trong phiên khớp lệnh liên tục. Lệnh MP có những đặc điểm sau:
·
Lệnh
MP bị hủy bỏ khi không có lệnh giới hạn đối ứng tại thời điểm nhập lệnh vào hệ
thống
·
So
với lệnh giới hạn, khả năng thực hiện lệnh MP nhanh hơn do lệnh được đưa vào so
khớp ngay khi đưa vào sổ lệnh
d.
Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa (ATC):
·
Là
lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa. Lệnh ATC được ưu
tiên trước lệnh giới hạn trong khi so khớp lệnh.
·
Đợt
khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa sẽ không xác định được giá khớp lệnh
nếu chỉ có lệnh ATC trên sổ lệnh.
·
Lệnh
sẽ tự động tự hủy bỏ sau khi hết phiên nếu lệnh không được thực hiện hoặc không
được thực hiện hết.
2.
Phương thức giao dịch:
Khớp
lệnh định kỳ: Được thực hiện trên cơ sở so khớp các lệnh mua và
lệnh bán chứng khoán tại một thời điểm xác định.
·
Nguyên
tắc xác định giá là mức giá thực hiện đạt khối lượng giao dịch lớn nhất. Nếu có
nhiều mức giá thỏa mãn điều kiện ở trên thì mức giá trùng hoặc gần nhất với giá
thực hiện của lần khớp lệnh gần nhất sẽ được chọn.
·
Trong
phiên khớp lệnh định kỳ không được sửa, hủy lệnh.
Khớp
lệnh liên tục: Là phương thức giao dịch được thực hiện trên cơ sở
so khớp các lệnh mua và lệnh bán chứng khoán ngay khi lệnh được nhập vào hệ
thống giao dịch.
Khớp
lệnh thỏa thuận: Bên mua và bên bán tự thỏa thuận với nhau về các
điều kiện giao dịch, sau đó thông báo cho công ty chứng khoán ghi nhận kết quả
giao dịch vào hệ thống giao dịch. Hoặc bên mua/bên bán thông qua công ty chứng
khoán để tìm đối tác giao dịch thỏa thuận đối ứng.
Lưu
ý: Trong
ngày giao dịch đầu tiên của cổ phiếu mới niêm yết / đăng ký giao dịch hoặc ngày
đầu tiên giao dịch trở lại của cổ phiếu không có giao dịch trên 25 phiên liên
tiếp, các lệnh mua / bán chứng khoán theo phương thức giao dịch thỏa thuận
không được thực hiện cho đến khi có giá tham chiếu được xác lập từ kết quả của phương
thức khớp lệnh liên tục.
3.
Nguyên tắc khớp lệnh
- Ưu
tiên về giá: Các lệnh có mức giá tốt hơn (lênh mua với mức giá cao
hơn, lệnh bán với mức giá thấp hơn) được ưu tiên thực hiện trước
- Ưu
tiên về thời gian:
·
Lệnh
mua hoặc bán có cùng mức giá thì lệnh giao dịch được nhập trước vào hệ thống
được ưu tiên thực hiện trước.
·
Trong
đợt khớp lệnh liên tục, nếu lệnh mua và bán thỏa mãn về giá (Giá mua ≥ Giá bán)
thì mức giá khớp là mức giá của lệnh nhập vào hệ thống trước.
4. Đơn
vị giao dịch và yết giá
a.
Đơn vị giao dịch:
·
Đơn
vị giao dịch (lô chẵn) đối với giao dịch khớp lệnh là 100 cổ phiếu/ chứng chỉ
quỹ đóng/ chứng chỉ quỹ ETF/ chứng quyền
·
Mỗi
lệnh giao dịch lô chẵn không được vượt quá khối lượng tối đa là 500.000 cổ
phiếu/chứng chỉ quỹ đóng/chứng chỉ quỹ ETF/chứng quyền
·
Khối
lượng giao dịch thỏa thuận: từ 20.000 cổ phiếu/ chứng chỉ quỹ ETF/ chứng chỉ
quỹ đóng/ chứng quyền trở lên; không quy định đơn vị giao dịch.
·
Đơn
vị giao dịch trái phiếu: 1 trái phiếu
b.
Giao dịch lô lẻ:
·
Phương
thức giao dịch: khớp lệnh liên tục và thỏa thuận; chỉ sử dụng lệnh LO và được
hủy/ sửa lệnh.
·
Thời
gian giao dịch khớp lệnh lô lẻ từ 9h15 đến 11h30 và từ 13h00 đến 14h30.
·
Thời
gian giao dịch thỏa thuận lô lẻ từ 9h15 đến 11h30 và từ 13h00 đến 15h00.
·
Khối
lượng đặt lệnh: từ 01 đến 99 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ quỹ ETF,
chứng quyền có bảo đảm.
·
Giao
dịch lô lẻ của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ quỹ ETF và chứng quyền
có bảo đảm không được phép thực hiện trong ngày mới niêm yết, hoặc ngày giao
dịch trở lại sau khi bị tạm ngừng, đình chỉ giao dịch từ 25 ngày giao dịch liên
tiếp trở lên cho đến khi có giá đóng cửa được xác lập.
c.
Đơn vị yết giá:
Đối với phương thức khớp lệnh
5. Giá tham chiếu và biên độ dao động giá
a.
Giá tham chiếu:
·
Giá tham chiếu của cổ phiếu,
chứng chỉ quỹ ETF là giá đóng cửa của ngày giao dịch gần nhất trước đó (là mức
giá khớp lệnh cuối cùng trong ngày giao dịch gần nhất trước đó).
·
Việc xác định giá tham chiếu
của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF mới đăng ký giao dịch trong ngày giao dịch đầu
tiên do tổ chức niêm yết, công ty quản lý quỹ và tổ chức tư vấn niêm yết (nếu
có) đề xuất. Nếu trong 3 ngày giao dịch liên tục kể từ ngày giao dịch đầu tiên
chưa xác định được mức giá để sử dụng làm giá tham chiếu cho ngày giao dịch kế
tiếp, tổ chức niêm yết, công ty quản lý quỹ và tổ chức tư vấn niêm yết (nếu có)
sẽ phải xác định lại giá tham chiếu.
·
Trường hợp cổ phiếu, chứng chỉ
quỹ ETF được hưởng cổ tức và /hoặc các quyền kèm theo, giá tham chiếu tại ngày
giao dịch không hưởng quyền được xác định theo nguyên tắc lấy giá đóng cửa của
ngày giao dịch gần nhất điều chỉnh theo giá trị cổ tức được nhận hoặc giá trị
các quyền kèm theo.
·
Giá tham chiếu sẽ không bị
điều chỉnh trong các trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu chuyển đổi
hoặc doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu với giá phát hành cao hơn giá bình
quân của ngày giao dịch liền trước ngày không hưởng quyền (sau khi đã điều
chỉnh theo các quyền khác – nếu có).
·
Trường hợp chứng khoán bị tạm
ngừng giao dịch trên 25 phiên, khi được giao dịch trở lại, giá tham chiếu do
HSX quyết định sau khi được UBCKNN chấp thuận.
b.
Biên độ dao động giá:
Đối với cổ phiếu/ chứng chỉ quỹ đóng/ chứng
chỉ quỹ ETF:
·
Biên độ dao động giá của cổ
phiếu/ chứng chỉ quỹ ETF trong ngày với chứng khoán niêm yết là ± 7% (so với
giá tham chiếu)
·
Biên độ dao động giá là ± 20%
so với giá tham chiếu được áp dụng trong ngày giao dịch đầu tiên của cổ phiếu/
chứng chỉ quỹ mới niêm yết hoặc ngày đầu tiên giao dịch trở lại đối với cổ
phiếu bị tạm ngừng giao dịch trên 25 ngày giao dịch
Giá trần / sàn:
·
Giá trần = Giá tham chiếu x
(100% + Biên độ dao động)
·
Giá sàn = Giá tham chiếu x
(100% - Biên độ dao động)
Đối với cổ phiếu có mức giá trần/ sàn sau
khi điều chỉnh biên độ dao động ± 10% nhưng giá trần/ sàn vẫn bằng mức giá tham
chiếu sẽ điều chỉnh như sau:
·
Giá trần điều chỉnh = Giá tham
chiếu + một đơn vị yết giá
·
Giá sàn điều chỉnh = Giá tham
chiếu - một đơn vị yết giá
Giá đóng cửa trong ngày giao dịch đầu tiên
sau khi được giao dịch trở lại sẽ là giá tham chiếu cho ngày giao dịch kế tiếp
(trừ trường hợp cổ phiếu có phát sinh quyền, ảnh hưởng đến giá của cổ phiếu).
Biên độ dao động giá +/-7% được áp dụng cho ngày giao dịch kế tiếp.
Nếu trong 03 ngày đầu tiên sau khi giao
dịch trở lại, cổ phiếu, chứng chỉ quỹ được giao dịch trở lại vẫn chưa có giá
đóng cửa, HOSE sẽ xem xét điều chỉnh biên độ dao động giá của cổ phiếu, chứng
chỉ quỹ sau khi có sự chấp thuận của UBCKNN.
Đối với chứng quyền (chứng quyền mua dựa
trên chứng khoán cơ sở là cổ phiếu)
·
Giá trần = Giá tham chiếu
chứng quyền + (Giá trần của cổ phiếu cơ sở - Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ sở)
x 1/tỷ lệ chuyển đổi
·
Giá sàn = Giá tham chiếu chứng
quyền - (Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ sở - Giá sàn của cổ phiếu cơ sở) x 1/tỷ
lệ chuyển đổi
Trường hợp giá sàn của chứng quyền nhỏ hơn
hoặc bằng không (0), giá sàn sẽ là đơn vị yết giá nhỏ nhất bằng 10 đồng
Đối với chứng quyền mua dựa trên chứng
khoán cơ sở là cổ phiếu, giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên được xác
định như sau:
·
Giá tham chiếu của chứng quyền
mua = Giá phát hành của chứng quyền x (Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ sở và
ngày giao dịch đầu tiên của chứng quyền/Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ sở tại
ngày thông báo phát hành chứng quyền) x (Tỷ lệ chuyển đổi tại ngày thông báo
phát hành chứng quyền/Tỷ lệ chuyển đổi tại ngày giao dịch đầu tiên).
Đối với chứng quyền mua, giá tham chiếu
ngày giao dịch đầu tiên sau khi bị tạm ngừng giao dịch trên 25 ngày giao dịch
được xác định như sau:
·
Giá tham chiếu của chứng quyền
mua = Giá đóng cửa của chứng quyền mua và ngày giao dịch liền trước ngày tạm
ngừng giao dịch x (Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ sở vào ngày giao dịch đầu
tiên của chứng quyền sau khi giao dịch trở lại/ Giá tham chiếu của cổ phiếu cơ
sở tại ngày giao dịch liền trước ngày tạm ngừng giao dịch) x ( Tỷ lệ chuyển đổi
tại ngày giao dịch liền trước ngày tạm ngừng giao dịch chứng quyền/ Tỷ lệ
chuyển đổi tại ngày giao dịch đầu tiên của chứng quyền sau khi giao dịch trở
lại).
6.
Quy định thanh toán
Quyết định số 109/QĐ-VSD ban hành Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại VSD và Căn cứ Quyết định số 110/QĐ-VSD ban hành quy chế Thành viên lưu ký tại VSD thay thế Quy chế Thành viên lưu ký
Ghi
chú:
T: là ngày giao dịch theo phương thức khớp
lệnh hoặc thỏa thuận.
Phong tỏa tiền đối với lệnh mua, phong tỏa
chứng khoán đối với lệnh bán.
Thanh toán tiền: ghi giảm/tăng tiền trên
tài khoản KH mua/bán cổ phiếu.
Thanh toán cổ phiếu: ghi giảm/tăng cổ phiếu
trên tài khoản KH bán/mua cổ phiếu
7.
Đặt lệnh giao dịch:
·
Được phép đặt đồng thời cả
lệnh mua và lệnh bán cùng một loại chứng khoán trong phiên khớp lệnh liên tục. (Thông
tư 120/2020/TT-BTC của Bộ Tài Chính). **
Lưu ý: Lệnh đồng thời mua bán cùng một loại chứng khoán cùng một
chủ tài khoản giao dịch không được khớp chính lệnh của mình.
Ví dụ: Trong phiên liên tục, cùng một chủ tài khoản
mua cổ phiếu HPG giá 10 và bán HPG giá 10 cùng một thời điểm và khớp đúng lệnh
của nhà đầu tư đó thì sẽ là lỗi.
·
Không được đặt các lệnh giao
dịch vừa mua, vừa bán đồng thời cùng một loại chứng khoán trong cùng một đợt
khớp lệnh định kỳ, trừ các lệnh đã được nhập vào hệ thống giao
dịch chứng khoán tại đợt giao dịch trước đó, chưa được khớp nhưng vẫn còn hiệu
lực.
8.
Hủy, sửa lệnh giao dịch khớp lệnh:
·
Việc sửa, hủy lệnh giao dịch
khớp lệnh chỉ có hiệu lực đối với lệnh chưa thực hiện hoặc phần còn lại của
lệnh chưa được thực hiện.
·
Trong thời gian khớp lệnh định
kỳ: Không được phép sửa, hủy lệnh (bao gồm cả các lệnh được chuyển từ đợt khớp
lệnh liên tục sang).
·
Trong thời gian khớp lệnh liên
tục: Được phép sửa, hủy lệnh. Việc sửa lệnh được thực hiện bằng cách hủy lệnh
sai và nhập lại lệnh đúng. Thứ tự ưu tiên của lệnh được tính kể từ khi lệnh
đúng được nhập vào hệ thống giao dịch của SGDCK.
9.
Hủy, sửa lệnh giao dịch thỏa thuận:
·
Giao dịch thỏa thuận trên hệ
thống giao dịch không được phép hủy bỏ.
·
Trong trường hợp nhập sai giao
dịch thỏa thuận, Thành viên được phép sửa giao dịch thỏa thuận theo quy trình
sửa lỗi giao dịch thỏa thuận do SGDCK ban hành.
Qua bài
viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá và hiểu rõ hơn về các quy định và
phương thức giao dịch trên Sàn Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. Hy vọng rằng
thông tin đã mang lại cho quý nhà đầu tư những kiến thức hữu ích và sẽ giúp quý
vị tự tin hơn trong hành trình đầu tư của mình.
Hãy luôn nhớ rằng, việc hiểu biết và áp dụng các quy
định một cách chính xác là chìa khóa quan trọng để đạt được thành công trong thị
trường chứng khoán. Đồng hành cùng với khách hàng chính là sự hỗ trợ và tư vấn
chuyên nghiệp từ Thanh Tùng, chúng ta có thể vượt qua mọi thách thức và đạt
được những mục tiêu đầu tư lớn lao. Thanh Tùng luôn sẵn lòng đi cùng bạn trên con đường đầu tư.
Trân trọng,
Tác giả:
Mr. Thanh Tùng
Chuyên viên Tư vấn - Phòng Khách hàng Đối tác
Công ty Cổ phần Chứng khoán Vietcap
Tòa nhà Vinatex, Số 10 Nguyễn Huệ, Quận 1, Tp. Hồ Chí
Minh, Việt Nam
Mobile/Zalo: 098 193 8998
Email: tung.nguyen@vietcap.com.vn
Mở tài khoản chứng khoán online 24/7:
.jpg)
